Τα κείμενα του βιβλίου, όπως αναφέρει ο συγγραφέας στην εισαγωγή του, "είναι μικρογραφίες μεγάλων θεμάτων της πνευματικής ζωής, που προσπαθούν να κλείσουν στις λίγες σελίδες τους την ουσία διεξοδικών μελετημάτων."
Στο απόσπασμα που παραθέτω από το βιβλίο εντύπωση προκαλεί η αισιοδοξία που είναι διάχυτη σ' αυτό σχετικά με τις δυνατότητες των μικρών χωρών στο χώρο της λογοτεχνίας.
"Το θέμα είναι πελώριο, ο χώρος πολύ περιορισμένος. Αυτή, βλέπετε, τη μοίρα έχουν οι λογοτεχνίες των μικρών χωρών. Να μη μπορούν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους ούτε με την άνεση ενός "μάρτυρος υπερασπίσεως". Ωστόσο, αμέσως πρέπει να διατυπώσουμε ένα βασικό ερώτημα και πριν προχωρήσουμε να απαντήσουμε σε τούτο το ερώτημα. Βέβαια, λογοτεχνία έχουν όλοι οι λαοί και όλες οι χώρες. Έχουν όμως επίδραση οι λογοτεχνίες των χωρών που λέγονται μικρές είτε για την έκτασή τους είτε για τον πληθυσμό τους; Δυο και μόνο παραδείγματα κάνουν εύκολη την απόκρισή μας. Το θέατρο του Ίψεν, συγγραφέα μικρής χώρας, και τα βιβλία που έγραψε για τα παιδιά άλλος συγγραφέας μικρής χώρας, ο Άντερσεν. Νορβηγός ο ένας, Δανός ο άλλος. Ολόκληρη θεατρική σχολή διαμόρφωσε, με την έντονη επίδρασή του, το θέατρο του Ίψεν στις τέλος του περασμένου αιώνα και στις αρχές του αιώνα μας, πλούσια παιδική βιβλιοθήκη, σε παγκόσμια κλίμακα, έχουμε από την εποχή που ο Άντερσεν έγραψε τις μοναδικές σελίδες του για το παιδί. Την επίδραση και των δύο αυτών λογοτεχνών ούτε το μέγεθος της χώρας τους την εμπόδισε ούτε η γλώσσα τους. Και όλοι ξέρουμε πως και η Νορβηγία και η Δανία ανήκουν στις μικρές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και δεν αγνοούμε ότι, ακόμη και σήμερα που η επικοινωνία των λαών είναι μεγάλη, μετρημένοι στα δάχτυλα γνωρίζουν νορβηγικά και δανικά. Είχαν όμως μια σπάνια τύχη αυτές οι δύο λογοτεχνίες, εκτός φυσικά, από την ποιότητά τους, που ίσως δε θα ήταν αρκετή για τη διάδοσή τους. Ένας σπουδαίος μελετητής των ευρωπαϊκών λογοτεχνιών, σοφός και πολύγλωσσος, - διάβαζε, έγραφε και μιλούσε τέσσερις ή πέντε γλώσσες, - ο Δανός Γ. Μπραντές, αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος από την πνευματική του δραστηριότητα στην προβολή της λογοτεχνίας των σκανδιναυικών χωρών. Τι αξία είχε η προσφορά αυτή το είδαμε και πολύ το εκτιμήσαμε και στην Ελλάδα, όταν πριν από πενήντα περίπου χρόνια άρχισαν να μεταφράζονται στη γλώσσα μας χαρακτηριστικά έργα από τις λογοτεχνίες αυτών των χωρών. Δεν πληροφορηθήκαμε μόνο ποια είναι η στάθμη του πνευματικού πολιτισμού της Νορβηγίας και της Δανίας, - αυτό μπορεί να το ξέραμε κι από άλλες πηγές,- είχαμε ένα άλλο κέρδος, πολύ σημαντικότερο: Εγνωρίσαμε την ψυχή αυτών των λαών, δηλαδή εκάναμε αληθινή γνωριμία μ' αυτούς τους λαούς."
Πέτρου Χάρη
ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ
ΜΕ
ΦΙΛΟΥΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ Τ. ΠΙΤΣΙΛΟΣ
1987
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου